Ratowanie Ĺwiata - przewodnik dla leniwych

W obecnych trudnych czasach peĹnych kryzysĂłw i wyzwaĹ stojÄcych przed ludzkoĹciÄ, przywĂłdcy paĹstw i liderzy spoĹecznoĹci podejmujÄ dziaĹania majÄce sprawiÄ, Ĺźeby na naszej planecie wszystkim ĹźyĹo siÄ lepiej. WĹaĹnie dlatego spoĹecznoĹÄ miÄdzynarodowa przyjÄĹa Cele ZrĂłwnowaĹźonego Rozwoju.

Walka z ubĂłstwem, nierĂłwnoĹciami i niesprawiedliwoĹciÄ, przeciwdziaĹanie zmianom klimatycznym – wydajÄ siÄ odrobinÄ… zbyt wymagajÄcymi zadaniami, jak na moĹźliwoĹci pojedynczych osĂłb. Zatem, czy Cele ZrĂłwnowaĹźonego Rozwoju to zadania wyĹÄcznie dla rzÄdĂłw paĹstw, miÄdzynarodowych i krajowych instytucji i organizacji?

Nie. KaĹźdy moĹźe je realizowaÄ.

Ĺwiat jest przecieĹź dla wszystkich i wszyscy powinniĹmy o niego dbaÄ. Niestety, niektĂłrzy z nas sÄ leniwi czy obojÄtni, niekiedy niechÄtni zorganizowanej aktywnoĹci albo zwyczajnie nie majÄ czasu. Dla wszystkich tych osĂłb mamy dobrÄ wiadomoĹÄ: specjalnie dla was ONZ przygotowaĹa maĹy instruktaĹź dla kaĹźdego. Oto Ratowanie Ĺwiata – przewodnik dla leniwych.

Poziom 1. „Nie wstajÄ dziĹ z kanapy”

Rzeczy, ktĂłre moĹźesz zrobiÄ, nie odchodzÄc od komputera.

– PodĹÄczaj urzÄdzenia elektryczne do listy antyprzepiÄciowej, a jeĹli z nich nie korzystasz – wyĹÄczaj je caĹkowicie (tak, komputer teĹź!). OszczÄdzisz energiÄ.

– PĹaÄ swoje rachunki przez Internet albo telefon, nie za pomocÄ drukĂłw. Mniej papieru to wiÄcej drzew.

– Kliknij „UdostÄpnij” zamiast „LubiÄ to”. JeĹli widzisz interesujÄcÄ kampaniÄ w mediach spoĹecznoĹciowych, podziel siÄ niÄ ze znajomymi – w ten sposĂłb zwiÄkszysz jej zasiÄg i siĹÄ oddziaĹywania.

– Zabierz gĹos. WyraĹş Ĺźyczenie, by wĹadze lokalne i paĹstwowe angaĹźowaĹy siÄ w inicjatywy przyjazne planecie i spoĹeczeĹstwu. MoĹźesz to zrobiÄ na przykĹad podpisujÄc internetowe petycje.

– Nie drukuj. ZnalazĹeĹ w sieci coĹ, co CiÄ zainteresowaĹo? Zapisz kluczowe hasĹa w notatniku albo – najlepiej – uĹźyj wirtualnych karteczek - przylepek, ktĂłre sprawiÄ, Ĺźe bÄdziesz miaĹ notatki zawsze na pulpicie.

– WyĹÄcz ĹwiatĹo. JeĹli korzystasz z komputera albo oglÄdasz telewizjÄ, zastanĂłw siÄ, czy musisz to robiÄ przy zapalonym Ĺwietle.

– PoĹwiÄÄ kilka minut na sprawdzenie, ktĂłrzy producenci stosujÄ praktyki nie krzywdzÄce Ĺrodowiska. Kiedy nastÄpnym razem bÄdziesz szedĹ po zakupy, poszukaj ich produktĂłw.

– Nie ignoruj internetowych „zbirĂłw”. JeĹli widzisz, Ĺźe ktoĹ przeĹladuje innych w sieci, zgĹoĹ to zachowanie administratorowi.

– Nie izoluj siÄ. ĹledĹş lokalne wiadomoĹci i regularnie sprawdzaj jak wyglÄda realizacja CelĂłw. ĹledĹş media spoĹecznoĹciowe @GlobalGoalsUN.

– Podziel siÄ swoimi dziaĹaniami. UĹźyj hastaga #globalgoals w mediach spoĹecznoĹciowych, by doĹÄczyÄ do sieci milionĂłw ludzi, ktĂłrzy troszczÄ siÄ o przyszĹoĹÄ Ziemi.

– Zniweluj swĂłj Ĺlad wÄglowy. KorzystajÄc ze strony http://climateneutralnow.org/ moĹźesz obliczyÄ jak duĹźo dwutlenku wÄgla wprowadzasz do atmosfery. To, czego nie moĹźesz zmniejszyÄ, moĹźesz zniwelowaÄ, wpĹacajÄc kilka zĹotych na projekty dÄĹźÄce do redukcji CO₂.

Poziom 2. „Ratowanie Ĺwiata zaczynam od wĹasnego mieszkania”

Rzeczy, ktĂłre moĹźesz zrobiÄ, nie wychodzÄc z domu.

– RobiÄc pranie, upewnij siÄ, Ĺźe bÄben pralki jest peĹny. Nie marnuj wody i energii na jednÄ koszulÄ.

– WeĹş szybki prysznic. PiÄÄ, dziesiÄÄ minut pod natryskiem zuĹźywa dziesiÄtki litrĂłw wody mniej niĹź peĹna wanna.

– Staraj siÄ jeĹÄ mniej miÄsa i ryb. Uprawa warzyw i owocĂłw pochĹania duĹźo mniej zasobĂłw niĹź hodowla zwierzÄt.

– Nie pozwĂłl psuÄ siÄ jedzeniu. ZamraĹźaj poĹźywienie, ktĂłrego nie zjesz od razu. To samo moĹźesz robiÄ z pozostaĹÄ ĹźywnoĹciÄ oraz posiĹkami na wynos. OszczÄdzisz ĹźywnoĹÄ i pieniÄdze.

– JeĹli tylko masz takÄ moĹźliwoĹÄ, zrĂłb kompost, na ktĂłry bÄdziesz wyrzucaĹ resztki. Nie ma lepszego sposobu na oddawanie naturze jej owocĂłw.

– Jedno sĹowo: recykling! Sprawi to, Ĺźe stosy Ĺmieci (papieru, plastiku, metali i aluminium) na wysypiskach bÄdÄ maleÄ, zamiast rosnÄÄ.

– Kupuj jak najmniej „zapakowane” jedzenie. Im mniej opakowaĹ, tym mniej Ĺmieci.

– JeĹli do przygotowywanego dania nie potrzebujesz wysokiej temperatury, unikaj rozgrzewania piekarnika. Po prostu wĹĂłĹź jedzenie do Ĺrodka i pozwĂłl, by nabieraĹo temperatury razem z piekarnikiem.

– Popraw izolacjÄ domu. ZnajdĹş miejsca przy oknach i drzwiach, ktĂłre sÄ sĹabo zaizolowane („wieje” od nich) i zatkaj je. Dom bÄdzie lepiej trzymaĹ ciepĹo, a Ty zuĹźyjesz mniej energii.

– ZastanĂłw siÄ, czy w chĹodne dni potrzebujesz aĹź tak duĹźo ciepĹa. MoĹźe da siÄ ustawiÄ grzejnik na odrobinÄ niĹźszÄ temperaturÄ?

– Przejrzyj stare urzÄdzenia elektryczne i ĹźarĂłwki pod kÄtem energooszczÄdnoĹci. Wiele z nich da siÄ wymieniÄ na nowsze, znacznie mniej energochĹonne odpowiedniki.

– RozwaĹź instalacjÄ paneli sĹonecznych. To oznacza duĹźo niĹźsze rachunki za prÄd.

– Kup… dywan. Dywany pomagajÄ utrzymaÄ ciepĹo w twoim domu, przy mniejszym zuĹźyciu energii.

– JeĹli masz w domu zmywarkÄ, nie pĹucz naczyĹ przed wĹoĹźeniem ich do Ĺrodka. Zrzucenie resztek widelcem w zupeĹnoĹci wystarczy.

– RozwaĹź stosowanie innych pieluszek. Przewijaj dziecko uĹźywajÄc pieluszek baweĹnianych wielokrotnego uĹźytku, albo ktĂłregoĹ z nowego typu jednorazĂłwek, ktĂłre sÄ przyjazne Ĺrodowisku.

– ZimÄ odgarniaj Ĺnieg rÄcznie. Potraktuj to jako dodatkowÄ okazjÄ do ruchu i unikaj gĹoĹnych, energochĹonnych maszyn.

– UĹźywaj zapaĹek. Nie potrzebujÄ benzyny czy gazu, np. w zapalniczkach.

Poziom 3. „Sympatyczny sÄsiad”

Rzeczy, ktĂłre moĹźesz robiÄ w swoim sÄsiedztwie.

– Kupuj w maĹych, lokalnych sklepach. WspierajÄc okoliczny biznes, dajesz pracÄ ludziom ze swojego otoczenia. Sprawiasz takĹźe, Ĺźe ciÄĹźarĂłwki dostawcze pokonujÄ mniejsze dystanse, Ĺźeby dowieĹşÄ towar.

– RĂłb przemyĹlane zakupy. Przygotuj listy posiĹkĂłw i produktĂłw, ktĂłre powinieneĹ kupiÄ. Nie dawaj siÄ zĹapaÄ na marketingowe chwyty, ktĂłre majÄ namĂłwiÄ ciÄ do kupna niepotrzebnych rzeczy – zwĹaszcza tych, ktĂłre Ĺatwo siÄ psujÄ. Czasem pozorna oszczÄdnoĹÄ moĹźe okazaÄ siÄ dodatkowym wydatkiem, jeĹli to co kupisz i tak wylÄduje w Ĺmietniku.

– Kupuj „nieksztaĹtne” warzywa i owoce. Wiele z nich nie moĹźe trafiÄ na pĂłĹki sklepĂłw, nie speĹniajÄ bowiem norm dotyczÄcych ksztaĹtu lub koloru, sÄ jednak rĂłwnie smaczne. MoĹźesz je najczÄĹciej znaleĹşÄ na mniejszych targach, u lokalnych dostawcĂłw.

– Jedz ekologiczne owoce morza. IdÄc do ulubionej restauracji spytaj, czy owoce morza, ktĂłre serwujÄ sÄ pozyskiwane w sposĂłb nie naruszajÄcy rĂłwnowagi ekologicznej.

– Kupuj ekologiczne owoce morza. Wiele aplikacji, jak ta: http://www.seafoodwatch.org/seafood-recommendations/our-app pozwolÄ ci sprawdziÄ, czy dokonujÄc zakupĂłw nie przyczynisz siÄ do niszczenia ekosystemu.

– Spaceruj, jeĹşdĹş na rowerze, uĹźywaj transportu publicznego. KorzystajÄc z samochodu, staraj siÄ upewniÄ, Ĺźe wszystkie miejsca sÄ zajÄte.

– UĹźywaj kubkĂłw i butelek wielokrotnego uĹźytku. Zostawisz po sobie mniej Ĺmieci, a w kawiarni moĹźe dostaniesz zniĹźkÄ.

– Na zakupy chodĹş z wĹasnÄ siatkÄ. Staraj siÄ unikaÄ jednorazowych, plastikowych torebek.

– Mniej serwetek. BiorÄc jedzenie na wynos przemyĹl, czy rzeczywiĹcie potrzebne sÄ ci te wszystkie papierowe serwetki. Po co wyrzucaÄ je do Ĺmieci, skoro mogÄ siÄ przydaÄ komuĹ innemu?

– Nowe, nie zawsze znaczy lepsze. ZastanĂłw siÄ, czy niektĂłre rzeczy kupowane z drugiej rÄki nie speĹniÄ swojej funkcji rĂłwnie dobrze – a moĹźe nawet lepiej – jak nowe.

– Dbaj o samochĂłd. Dobrze utrzymany samochĂłd emituje znacznie mniej spalin.

– Dawaj, zamiast wyrzucaÄ. Stare ubrania, ksiÄĹźki i meble mogÄ okazaÄ siÄ bezcenne dla lokalnych organizacji charytatywnych.

– Szczep siebie i swoje dzieci. ChroniÄc swojÄ rodzinÄ przed chorobami uĹatwiasz pracÄ sĹuĹźbie zdrowia.

– GĹosuj. Korzystaj z praw wyborczych i wspĂłĹdecyduj, kto bÄdzie liderem w twoim kraju i okolicy.

To tylko kilka rzeczy, ktĂłre moĹźesz zrobiÄ. Zajrzyj na stronÄ http://www.un.org/sustainabledevelopment/takeaction/ i poznaj inne pomysĹy.