Dorsz ma głos! Pilne Działania dla ochrony bałtyckiego dorsza– konkluzje ze spotkania Sieci Bałtyckich Zielonych

Dorsz w Bałtyku przeżywa kryzys. Ten kryzys szybko się pogłębia. Stanowi zagrożenie dla zatrudnienia, funkcjonowania lokalnych społeczności, ekosystemu i naszej wspólnej przyszłości. Podczas spotkania w Gdańsku Sieć Bałtyckich Zielonych Europejskiej Partii Zielonych przyjęła propozycje pilnych działań koniecznych dla odwrócenia zmniejszania się populacji dorsza w Morzu Bałtyckim. Jednym z żądań jest utrzymanie zakazu połowów dorsza we wschodniej części Bałtyku, na wschód od Bornholmu.


Sieć Bałtyckich Zielonych Europejskiej Partii Zielonych podczas spotkania 25-27 sierpnia 2006 w Gdańsku przyjęła następujące wnioski dotyczące wschodnich stad dorsza bałtyckieg:
1. Dorsz bałtycki przeżywa kryzys i jego sytuacja pogarsza się.
2. Wszyscy – rybacy, konsumenci, społeczności lokalne i bałtycki ekosystem – tracą z powodu złego zarządzania połowami w przeszłości i obecnie.
3. Rządy konsekwentnie od lat przyjmują dopuszczalne wielkości połowów dorsza na znacząco wyższym poziomie od poziomów zalecanych przez naukowców. Liczebność wschodniego stada dorsza bałtyckiego jest obecnie najmniejsza w historii a wielkość stada zmniejszyła się o 15 ciągu ostatniego roku. Wielkość stada dorsza nie jest na poziomie, który umożliwiałby połowy pozwalające na prowadzenie uzasadnionego ekonomicznie rybołÃ³wstwa.
4. W przemyśle rybackim mamy do czynienia ze znaczącą nadwyżką możliwości połowowych. To jest przyczyną presji do nielegalnych połowów, które wielkość jest znacząca. Naukowcy z ICES szacują, że nie zgłoszone wyładunki, obejmujące nielegalne połowy, stanowią około 40 proc. legalnych połowów. Połowy powyżej legalnych kwot spotykają się milczącym przyzwoleniem władz, stanowią jednak kradzież wobec innych rybaków, innych potencjalnych sektorów gospodarki np. turystyki, ograbianie ekosystemu i naszej wspólnej przyszłości. Jeśli chcemy jeść dorsza w przyszłości, musimy chronić jego stada teraz.
5. Łowiska dorszy na Bałtyku zarządzane w sposób zgodny z zasadą zrównoważonego rozwoju, niosą potencjał zapewnienia: większych połowów w przyszłości, rentownego rybołÃ³wstwa, wzrostu bezpieczeństwa zatrudnienia, rozwoju regionalnego i dobrej żywności.
6. Od chwili poszerzenia Unii Europejskiej w 2004, nowy polityczny i prawny kontekst oznacza, że UE i kraje członkowskie ponoszą praktycznie pełną odpowiedzialność za zarządzanie łowiskami dorsza bałtyckiego. To zapewnia nowe prawne, finansowe i inne instrumenty dla osiągnięcia zrównoważonego – albo niezrównoważonego – modelu rybołÃ³wstwa na Bałtyku.


Nasze żądania:

Komisja Europejska powinna podjąć działania nadzwyczajne – natychmiastowe wstrzymanie połowów (tzn. przedłużenie letniego zakazu połowów do końca roku)

Komisja Europejska powinna zapewnić, że rybacy otrzymają właściwe rekompensaty finansowe, szczególnie mając na uwadze fakt, że niektóre kraje członkowskie UE mogą unikać brania na siebie zobowiązań socjalnych. Kompensacja dla powiązanych sektorów gospodarki powinna być także uwzględniona.

Kraje członkowskie UE powinny wnioskować do Komisji Europejskiej o podjęcie działań. Poszczególne kraje mają szczególną odpowiedzialność w tym obszarze polityki. Każdy z nich może podjąć te inicjatywę:
- Finlandia, przewodnicząca obecnie Radzie Unii Europejskiej,
- Szwecja, jako głÃ³wny kraj wskazujący na potrzebę odpowiedzialnego zarządzania połowami w ostatnich latach,
- Polska, jako kraj łowiący największe ilości wschodniego stada dorsza bałtyckiego,
-  Dania, jako głÃ³wny przetwórca.

Komisja powinna zaprezentować – a Rada UE powinna przyjąć – propozycje kwot i nakładu połowowego na rok 2007 zgodne z: zaleceniem ICES opartym na naukowych podstawach, obecnym planem zarządzania, przyjętym przez Międzynarodową Komisję RybołÃ³wstwa Morza Bałtyckiego (IBSFC) w 2003.

Jakikolwiek nowy przyjęty plan powinien być zgodny z zasadą ostrożności (z ang. precautionary principle). Nowy wieloletni plan powinien zostać przyjęty tylko, gdy kwoty i nakład połowowy będą ustalone zgodnie z naukowym zaleceniem ICES. Do tego czasu, obowiązywać powinien obecny plan zarządzania przyjęty przez IBSFC.

Zdolności techniczne floty połowowej muszą być dostosowane do wielkości zasobów stad ryb. Możliwości połowowe powinny uwzględniać ochronę ekosystemu Morza Bałtyckiego, zasobów naturalnych, różnorodności kulturowej oraz rozwój regionalny i zatrudnienie.

Państwa członkowskie UE muszą poprawić swoje działania kontrolne i monitorujące połowy. Komisja powinna stymulować i zachęcać do takich działań.

Apelujemy do naukowców i organizacji ekologicznych o bardziej aktywny udział w publicznym dialogu na temat rybołÃ³wstwa.