Dewastacja przyrody. Tym razem na Wiśle, Królowej polskich rzek.

Koalicja Ratujmy Rzeki, w skład której wchodzi Fudacja NAsza Ziemia, alarmuje: Polska znowu łamie prawo ochrony środowiska.

W ostatni piątek starego roku Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Bydgoszczy wydał decyzję uzgadniającą budowę nowego stopnia wodnego na Wiśle poniżej Włocławka. Rok temu, dla bliźniaczej inwestycji, o takich samych skutkach środowiskowych, ten sam organ odmówił uzgodnienia, powołując się na jej niezgodność z polskim i unijnym prawem. Koalicja Ratujmy Rzeki alarmuje, że piątkowa decyzja rozpoczyna kolejny, po sporze o Dolinę Rospudy i Puszczę Białowieską, ostry konflikt dotyczący łamania przez Polskę prawa ochrony środowiska.

Koalicja Ratujmy Rzeki krytykując wydaną 29 grudnia decyzję, wskazuje 2 kluczowe argumenty przemawiające przeciw tej inwestycji: brak dowodów potwierdzających potrzebę jej realizacji oraz sprzeczność z polskim i unijnym prawem środowiskowym.

Od niemal 20 lat lobbyÅ›ci powtarzajÄ…, że trzeba ratować stopieÅ„ WÅ‚ocÅ‚awek przed katastrofÄ… budowlanÄ… poprzez budowÄ™ nowej zapory, ok. 30 km poniżej istniejÄ…cej. Tyle, że zagrożenia stopnia WÅ‚ocÅ‚awek nie udowodniono w raporcie o oddziaÅ‚ywaniu na Å›rodowisko –podstawowym dokumencie stanowiÄ…cym podstawÄ™ decyzji RDOÅš.

„Od kilkunastu lat sÅ‚yszÄ™, że stopieÅ„ WÅ‚ocÅ‚awek zaraz siÄ™ zawali.” – mówi, PrzemysÅ‚aw Nawrocki z Fundacji WWF Polska, czÅ‚onka Koalicji. „Tymczasem w ostatnich latach RzÄ…d na remont stopnia wydaÅ‚ ponad 120 mln zÅ‚. JeÅ›li prace te nie poprawiÅ‚y istotnie statecznoÅ›ci stopnia, oznaczaÅ‚oby to, że wydane na nie pieniÄ…dze, w wiÄ™kszoÅ›ci pochodzÄ…ce z Unii Europejskiej, zostaÅ‚y zmarnowane”, dodaje Nawrocki.

Poprzedni Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Bydgoszczy wydając w styczniu 2016 r. negatywną decyzję w sprawie budowy nowego stopnia na dolnej Wiśle powołał się na znaczące negatywne oddziaływanie inwestycji na wody powierzchniowe oraz na obszary Natura 2000. W uzasadnieniu tamtej decyzji czytamy, że w świetle obowiązującego prawa Organ nie mógł uzgodnić inwestycji. Dzień po wydaniu tej negatywnej decyzji dyrektor został zdymisjonowany.

WedÅ‚ug Koalicji Ratujmy Rzeki decyzja Å›rodowiskowa dla budowy nowego stopnia jest sprzeczna z unijnÄ… DyrektywÄ… SiedliskowÄ… i RamowÄ… DyrektywÄ… WodnÄ… oraz polskimi ustawami – o ochronie przyrody i Prawem wodnym.

Jacek Engel z Fundacji Greenmind, czÅ‚onka KRR wyjaÅ›nia: „Prawo polskie i unijne jest w tej sprawie jednoznaczne: Mamy do czynienia z inwestycjÄ… o znaczÄ…cych nieodwracalnych negatywnych skutkach dla kilkunastu obszarów Natura 2000 oraz kilku tzw. jednolitych części wód w dorzeczu WisÅ‚y. Organ nie może wydać pozytywnej decyzji w sytuacji, gdy istniejÄ… warianty alternatywne, znaczÄ…co mniej szkodliwe dla tych obszarów. A te istniejÄ…. ”

Ekologiczne organizacje pozarządowe uczestniczące w postępowaniu, zapowiadają złożenie odwołania od wydanej decyzji. Nie zawahają się też przed złożeniem skargi do Komisji Europejskiej. Zdaniem Koalicji jest to ostatni moment, żeby wyciągnąć wnioski z batalii o Rospudę. W tamtym przypadku, po przesłaniu skargi przez Komisję Europejską do Trybunału Sprawiedliwości, wycofano się ze szkodliwego środowiskowo wariantu - zmieniono przebieg trasy obwodnicy Augustowa, tak by nie zniszczyć obszaru Natura 2000. I to pomimo znacznego zaawansowania budowy.

Od lat znane są warianty alternatywne w stosunku do budowy nowego stopnia na dolnej Wiśle. Były wskazywane m.in. w opracowaniach zlecanych przez Rząd, w opiniach Krajowej Komisji ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko i Państwowej Rady Ochrony Przyrody.

Jak twierdzi Jacek Bożek, Prezes Klubu Gaja, kolejnego koalicjanta, „na stole leżą co najmniej trzy alternatywy: budowa niskiego progu piÄ™trzÄ…cego kilka kilometrów poniżej istniejÄ…cego stopnia WÅ‚ocÅ‚awek, peÅ‚na modernizacja stopnia lub stopniowa likwidacja piÄ™trzenia, które należy rzetelnie i obiektywnie rozważyć, wyÅ‚Ä…czajÄ…c emocje, a wÅ‚Ä…czajÄ…c aparat naukowy.”

Jak mówi Ewa LeÅ›, koordynatorka Koalicji, „Kolejny konflikt nie opÅ‚aci siÄ™ ani RzÄ…dowi, ani spoÅ‚eczeÅ„stwu. RzÄ…d powinien niezwÅ‚ocznie przystÄ…pić do szczegółowej analizy pro-Å›rodowiskowych wariantów rozwiÄ…zania rzeczywistych problemów stopnia i zbiornika WÅ‚ocÅ‚awek. Może w tym liczyć na merytoryczne wsparcie Koalicji”.

 

Dodatkowe informacje:

dr Przemysław Nawrocki, WWF Polska, pnawrocki(at)wwf.pl, 608 384 242

Jacek Engel, Fundacja Greenmind, jacek.engel(at)greenmind.pl, 691 384 242

Jacek Bożek, Klub Gaja, klubgaja(at)klubgaja.pl, 603 636 544

Ewa LeÅ›, Koordynator Koalicji, evvales(at)gmail.com, 503 414 715